Trafik Kazalarında Tazminat Davaları
Yazan: Admin | 29 Eylül 2018
Trafik Kazalarında Tazminat Davaları

Trafik Kazalarında Tazminat Davaları

Görevli ve Yetkili Mahkeme


          Trafik maddi ve manevi tazminat davalarında sigorta şirketi davalı ise, görevli
mahkeme ticaret mahkemesidir.


          2918 sayılı Yasa m. 110'da "İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları
olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanlar dâhil, bu Kanundan doğan
sorumluluk davaları, adli yargıda görülür. Zarar görenin kamu görevlisi olması, bu fıkra
hükmünün uygulanmasını önlemez. Hemzemin geçitte meydana gelen tren-trafik kazalarında
da bu Kanun hükümleri uygulanır." devletin ve diğer kamu kuruluşlarının araçlarının sebep
olduğu zararlar için de adli yargının görevli olduğu hükme bağlanmıştır.


           Yetkili mahkeme, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan
acentenin bulunduğu yer mahkemesi olabileceği gibi kazanın meydana geldiği mahkeme de
yetkili yer mahkemesidir.


           Eğer davanın tarafı sigorta şirketi değil ise dava genel mahkemede görülür.


           5684 sayılı Sigortacılık Kanunu 14/b maddesinde "Rizikonun meydana geldiği tarihte
geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu
bedensel zararlar için"; güvence hesabının kanuni dayanağı oluşturulmuştur.

           Aynı kanunun geçici 2. maddesine dayanılarak çıkarılan Güvence Hesabı
Yönetmeliğinin 16/c maddesinde zarardan sorumlu olan kişilere veya yükümle sigorta
şirketine rücu hakkının bulunduğu belirtilmiştir.


           2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91/1 maddesinde "İşletenlerin, bu Kanunun
85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak
üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur"; aynı yasanın 85/1 maddesinde ise
"Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin
zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı
altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni
ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu
olurlar."; ve yine 85/sonda ise "işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün
veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi
sorumludur." hükümleri bulunmaktadır.


           Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları'nın A-1 maddesinde de
"Bu Genel Şartların amacı,13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu
uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları
Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve
yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.” şeklinde amaca ilişkin hükme de
yer verilmiştir. Burada sigortanın sınırının zorunlu sigorta limiti olduğuna parmak basmıştır.

İnceleme ve Araştırma


 Haksız fiil ile maluliyet ve vefat arasında illiyet bağının bulunup bulunmadığı,
 Sigorta şirketine başvuru şartının yerine getirilip, getirilmediği,
 Tazminat davaları nispi harca tabidir, bu harcın yatırılıp, yatırılmadığı,
 Dava kısmi veya belirsiz alacak olarak açılabilir,
 Destekten yoksun kalma tazminatı, trafik hasar tazminatı davaları, cismani zararın
tazmini davaları HMK-107 uyarınca belirsiz alacak davası olarak açılabilir,
 Manevi tazminat davaları bedelin bölünememesinden ötürü kısmi dava olarak
açılamaz,
 Bilirkişi raporları dosyada çok önemli bir yere sahip olup, her türlü tutanak, rapor
mahkemede detaylı incelenir,
 Kaza tensip tutanaklarının aslı sabit oluncaya kadar geçerlidir,
 Yazılı usule tabi olan davada iddialar her türlü delille ispat edilebilir
 Hakkaniyet indirimi yapılması halinde reddedilen kısım yönünden aleyhe vekâlet
ücreti ve yargılama giderine hükmedilemez,
 Tespit ve eda davası olarak açılması mümkündür,
 6098 sayılı Borçlar Kanununun 72. maddesinde 2 yıllık süre öngörülmüş olup burada
ki zamanaşımı süresi de bu 2 yıldır. Mağdurun uğradığı zararı ve fiili öğrendikten
itibaren,
 Trafiğe çıkan tüm araçlar zorunlu mali mesuliyet sigortası yaptırmak zorundadır aksi
halde idari yaptırıma tabidir. Sigorta şirketinin sorumluluğu, sigorta poliçesinde
belirtilen rakamla sınırlıdır.


Ölüm:
6098 sayılı Borçlar Kanunun 53. maddesine göre,
Ölüm halinde uğranılan zararlar genel olarak şunlardır;


1- Cenaze giderleri,
2-Ölüm gerçekleşene kadar ki sürede tedavi giderleri, çalışma gücünün azalması ve
yitirilmesinden doğan kayıplar.
3-Destekten yoksun kalan kimselerin bu yoksunluk tazminatları


Bedensel (cismani) Zararlar:
6098 sayılı Borçlar Kanununun 54. maddesine göre zararlar özellikler şunlardır,
1-Tedavi giderleri,
2-Kazanç kaybı,
3-Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar,
4-Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.

Manevi Zararlar:

         6098 sayılı Borçlar Kanunu 56. maddesi "Hakim bir kimsenin bedensel bütünlüğünün
zedelenmesi durumunda olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir
miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedensel zarar ve
ölüm halinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir
miktar paranın ödenmesine karar verebilir."
Çekilen acı, üzüntü, korku, endişe manevi zarar olarak adlandırabileceğimiz duyuların
başında gelir.

Kazası Sebebiyle Ortaya Çıkan Maddi ve Manevi Zararların Tazmini İçin Dava

Açabilecek Olanlar

1. Kaza sonucu ölüm meydana geldiyse; yasal mirasçıları, onun vefatı ile maddi ve
manevi zarar gören yakınları annesi babası eşi çocukları kardeşleri nişanlısı ve bakım
desteği altındaki kişiler maddi ve zararlarının tazmini için dava açma hakkına sahiptir.
2. Mağdurun kaza sonucu ölmediği ancak medeni haklarının da onun açısından
kullanılamaz halde olması; bitkisel hayat ya da akıl sağlığını, fiil ehliyetini yitirdiği
veya fiil ehliyetine sahip olmadığı durumlarda mağdurun zararlarının tazmini için veli,
vasi ya da yasal temsilcisi tarafından dava açılabilir.
3. Mağdurun dava açtıktan sonra ölmesi halinde, yasal mirasçıları yalnız mağduru
ilgilendirmeyen mirasçıların mal varlığı hakkını da etkilemeyen bu davaları
sürdürebilirler.

Erzurum'dan Bursa'ya yolculuk yapan Avukat Muhammed Emin ve arkadaşı Avukat Berat Ankara dolaylarında bir trafik kazasına karışır. Araçları ciddi zarara maruz kalmıştır. bu zararlarını gidermek için yukarıda ifade ettiğimiz engin bilgiler ışığında uğradıkları zararı mahkeme aracılığıyla gidermişlerdir. 

Bu metnin hazırlanılmasında Filiz Berberoğlu Yenipınar’ın Trafik Kazalarında Tazminat
Davaları( Seçkin Yayıncılık, 2017-Ankara) isimli kitabından faydalanılmıştır.

Bize Hemen Ulaşın

Barulay Hukuk Bürosu, başta Bursa olmak üzere Türkiye’nin birçok ilinde yerel hukuk bürolarıyla işbirliği halinde olduğu hukuk bürolarıyla müvekkillerine hizmet vermektedir.